Porzeczka czarna - właściwości, uprawa, odmiany i pielęgnacja.

Prowadząc ogród, dokłada się do niego nie tylko ozdobne kwiaty, które przyciągają wzrok – część miejsca wielu ogrodników przeznacza na krzewy owocowe, które nie tylko zapewniają ładny widok, ale i dostarczają sezonowo smacznych owoców. Przykładem takiego krzewu jest porzeczka czarna – sprawdza się nie tylko w przydomowych ogrodach, ale również na ogródkach działkowych.

Czarna porzeczka i jej właściwości

Porzeczka czarna pochodzi z obszarów Europy i Azji, należy do rodziny agrestowatych, a jej owoce wykazują wiele właściwości. Mają one dużą wartość zdrowotną przy niskiej wartości kalorycznej i niskim indeksie glikemicznym. Owoce czarnej porzeczki stanowią źródło witaminy C, jak również witamin B1, B2, B6, beta-karotenu, witaminy E, folianów, wapnia, żelaza, potasu i magnezu. Mając na ogródku krzew porzeczki czarnej, z zebranych owoców można przygotować zdrowy sok czy też nalewkę.

Warunki do uprawy

Sam zakup sadzonki czarnej porzeczki nie jest wszystkim, by na ogrodzie mogła skutecznie przyjąć się porzeczka czarna – uprawa jej zależna jest bowiem od zapewnienia roślinie odpowiednich warunków i stanowiska. Krzew ten ma tendencję do do wypuszczania gałązek głównie u nasady pędu. Do wzrostu potrzebuje podłoża – nie jest jednak pod tym względem wybredna. Żyzna gleba pozwoli jej wytworzyć najwięcej owoców, na ziemiach mniej zasobnych daje bardziej smaczne owoce. Porzeczka czarna kwitnie wczesną wiosną, a jest wrażliwa na przymrozki, dlatego też istotne jest wyznaczyć jej miejsce od południa lub południowego zachodu, w miejscu słonecznym i ciepłym, które w okresie chłodu będzie można także okryć.

Odmiany porzeczki czarnej

Badania naukowców i eksperymenty sprawiły, iż pojawiły się nowe odmiany czarnej porzeczki, jednak w rejonie Europy wciąż najczęściej wybiera się odmiany starsze i sprawdzone, choć przy ich uprawie liczyć trzeba się z tym, że mogą paść ofiarą chorób. Wśród nich są takie, po które sięga się najchętniej.

Porzeczka czarna Ribes nigrum osiąga do 2 metrów wysokości, charakteryzuje się krzaczastym pokrojem. Jej owoce są małe, błyszczące i czarne, zebrane w grona, nadają się do zbiorów w lipcu. Owoce, jak też kwiaty i liście, pokryte są licznymi gruczołkami, które wytwarzają specyficzny zapach.

Porzeczka czarna Titania Ribes nigrum odporna jest na mączniaka i pasożyty, obficie owocuje. Jej owoce są średniej wielkości i kuliste, zebrane w grona, w smaku słodko-kwaśne. Charakteryzuje ją także szybki wzrost, na jej szczycie wznosi się od kilku do kilkunastu gałązek – to na nich rozwijają się kwiatostany i owoce, które są gotowe do zbioru w drugiej połowie lipca.

Porzeczka czarna na pniu to odmiana, która w ogrodzie będzie pełnić rolę reprezentatywną. Owocuje regularnie, owoce zebrane są w grona, jędrne, o słodko-winnym smaku. Osadzenie na pniu sprawia, że odmiana wolna jest od zarastania chwastami. Dobrze znosi mrozy, do sadzenia nadaje się wczesną wiosną lub wczesną jesienią. Jej liście oraz pędy pozostają odporne na choroby.

Jak sadzić porzeczkę?

Choć nie jest krzewem wybrednym, trzeba pamiętać o kilku rzeczach. Jak sadzić porzeczkę czarną, by dobrze rosła i owocowała? Decydując się na glebę lekką, należy pamiętać o regularnym podlewaniu krzewu. Lepiej jest nie wybierać dla niej gleb ciężkich i podmokłych, niekorzystnie wpłynie na porzeczkę zasadzenie jej w zagłębieniach terenu – miejsca te są często bardziej wilgotne.

Sadzenie krzewu czarnej porzeczki następuje na jesieni – od października do listopada. Przed przystąpieniem do samej czynności należy przygotować glebę – późnym latem przekopać ziemię, a pod krzak podrzucić sporo obornika. Najlepiej do sadzenia wybrać okazy o trzech silnych pędach.

Jeżeli posadzonych ma być kilka sadzonek, należy zachować między nimi odpowiedni dystans – w rzędzie 1,5 metra, między rzędami 1,8 metra. Samą roślinę zakopuje się na głębokość o 5 centymetrów większą niż wynosiła w ściółce. Po zasadzeniu krzew należy obficie podlać, a podłoże wokół niego wyściółkować.

Pielęgnacja oraz przycinanie

Samo posadzenie porzeczki czarnej nie jest jedyną czynnością, której należy poświęcić czas, w grę wchodzą także inne zabiegi, jak na przykład regularne i odpowiednie podlewanie krzewu. Jedną z nich jest kwestia cięcia – jak przycinać porzeczkę czarną, by wciąż owocowała i prawidłowo rosła? Należy dokonać tego między listopadem a marcem. Samo cięcie zależne jest od formy, jaką chce się nadać krzewowi. Może to być forma krzewiasta, wówczas przycinana się najpierw pędy dwuroczne – co roku ucina się jedną czwartą krzewu – lub też forma pienna, w której cięcie pozwala na nadanie wyglądu drzewka.

Poza przycięciem ważne jest również ewentualne okrywanie krzewu na zimę, regularne odchwaszczanie terenu wokół porzeczki, by nie miała konkurencji, jak i ściółkowanie gleby, co przełoży się na zmniejszenie parowania i utrudni wzrost chwastom. Jeżeli się chce, można także stworzyć własną sadzonkę. Jak rozmnożyć porzeczkę czarną, by przyjęła się w ziemi? Należy przyciąć krzew jesienią, z odciętych gałązek pobrać sadzonki pędowe i z nich wyhodować nowe rośliny.