Dereń jadalny

Dereń jadalny, choć może to sugerować jego nazwa, nie jest rośliną, którą hoduje się jedynie z przeznaczeniem do spożycia. Początkowo uprawiany był wyłącznie w celach ozdobnych, później zaś odkryto jego smakowe walory. Obecnie drzewo owocowe spełnia dwojakie zadanie. Z jednej strony jest efektowną ozdobą ogrodów, a na dekoracyjność rośliny składają się wcześnie kwitnące kwiaty, niezwykle urodziwe liście i oczywiście soczyście czerwone owoce. Z drugiej zaś, dereń jadalny jest z powodzeniem wykorzystywany w kuchni, a najbardziej znanym przetworem jest napój alkoholowy – dereniówka.

Ogród pełen kwiatów, spiżarnia w owocach derenia jadalnego

Dereń jadalny pochodzi z terenów Kaukazu i uważa się, że roślina ta znana była już 7000 lat temu, co potwierdzają przeprowadzone tam badania. W czasach antycznych drzewo owocowe traktowane było jako wyznacznik luksusu. Na takie postrzeganie rośliny miała wpływ czerwień jego owoców, bowiem ten wytworny kolor zarezerwowany był dla władców. Barwnik purpurowy, fioletowy i czerwony były drogie w pozyskaniu, stąd też szaty w tych odcieniach nosili jedynie możni, to znaczy duchowni i monarchowie. Trudno orzec czy dereń jadalny jest drzewem owocowym, czy też krzewem. Można go spotkać w obu formach, choć częściej przyjmuje postać drzewa, którego wzrost waha się w granicach 3 – 8 metrów. Roślina jako jedna z pierwszych budzi się do życia z zimowego snu, wypuszczając swe pąki kwiatowe na przełomie marca i kwietnia. Są one żółte i nieduże, za to intensywnie pachną. Zbierają się w luźne, okazałe i okrągłe baldachy.

Dereń jadalny posiada też spore, atrakcyjne liście. Posiadają eliptyczno-jajowy kształt, są intensywnie zielone i ostro zakończone. Dodatkowo, wraz ze zmianą pór roku, liście przechodzą metamorfozę koloru, barwiąc się na purpurowofioletowy odcień, co nadaje roślinie wyjątkowego wyglądu. Owoce derenia jadalnego dojrzewają na przełomie sierpnia i września. Posiadają intensywnie czerwony kolor i podłużny kształt, w środku zaś skrywają soczysty miąższ i wydłużoną pestkę. Można je spożywać na surowo, jednak należy przyznać, że są wyjątkowo kwaśne, przez co w naturalnej formie niezbyt smaczne. Da się przyrządzać z nich jednak doskonałe przetwory, z których najbardziej znanym jest alkoholowa nalewka – dereniówka. Od dawna znane są też właściwości lecznicze derenia jadalnego, które płyną nie tylko z owoców, ale też i innych elementów rośliny. Cechy te wykorzystywane były od starożytności, później z sukcesem w medycynie ludowej, obecnie w homeopatii. Kąpiele w naparach z liści i kory rośliny pomagają na choroby reumatyczne, a okłady uśmierzają migreny. Nalewki i soki z owoców derenia jadalnego przynoszą ulgę w dolegliwościach żołądkowych, skutecznie zbijają też gorączkę i działają antybakteryjnie. Jak widać drzewo owocowe posiada wiele zastosowań, stąd też warto wzbogacić nim swój ogród.

Piękno i moc czerwonych owoców derenia jadalnego

Piękny i prosty w uprawie – taki właśnie jest dereń jadalny. Do niedawna nieco zapomniana roślina, dziś powraca do łask i coraz częściej można spotkać ją w przydomowych ogrodach i sadach. I słusznie, dereń jadalny jest bowiem nie tylko źródłem niezwykle zdrowych owoców, ale też z powodzeniem uatrakcyjnia ogrodowe przestrzenie.

• Sadzenie, uprawa i pielęgnacja

Dereń jadalny najpiękniej dojrzewa na pełnych słońca stanowiskach, jednak niewielki półcień również mu nie zaszkodzi. Roślina potrzebuje gleby żyznej i obfitej w wapń, która będzie stale i umiarkowanie wilgotna. Bardzo szkodzą mu tereny podmokłe, dlatego nie można przesadzić z jego nawadnianiem. Dereń jadalny nie wymaga przycinania, jednak można wykonywać cięcie, w celu zagęszczenia drzewa. Wszystkie pędy skracamy wtedy do długości 70 cm i usuwamy wszystkie zniszczone gałązki. Roślina jest w pełni mrozoodporna, dlatego może być uprawiana w każdej części kraju.