Dąb szypułkowy

Dąb szypułkowy jest uznany za najbardziej majestatyczne drzewo liściaste w Europie. Ze względu na swój kolosalny rozmiar, wytrzymałe drewno i długowieczność, od wieków jest symbolem siły i męstwa. W języku polskim funkcjonuje nawet związek frazeologiczny chłop jak dąb – czyli mężczyzna niesamowicie silny i rosły, któremu trudno się przeciwstawić. Pomijając imponujące rozmiary drzew liściastych i ich znaczenie symboliczne, dęby są bardzo często sadzone również w dużych ogrodach, dodając im nieco podniosłego charakteru. Drzewa posiadają też bardzo rozłożystą koronę, którą malowniczo ozdabiają, zmieniające jesienią kolor, liście.

Siła i rozmiar dębów

Dąb szypułkowy jest niezwykle cenionym drzewem w całej Europie, którą niemal w całości porasta, omijając jednak północną Skandynawię. Z uwagi na ich niebotyczne rozmiary, grube pnie i nieprawdopodobnie długą żywotność – potrafią rosnąć nawet 1000 lat, w starożytności uważane były za siedzibę bóstw. Stąd też antyczni Grecy i Rzymianie osiedlili w nich swego najważniejszego boga – Zeusa i Jowisza. Średniowieczni Słowianie także wybrali drzewo liściaste na rezydencje najwyższego dla nich boga – Peruna. Dąb szypułkowy jest też bardzo częstym symbolem w literaturze, jako synonim męstwa i siły. Pomimo okazałego wzrostu drzew, który niekiedy przekracza 40 metrów, choć najczęściej jest to nieco ponad 30, dęby bardzo często można spotkać w dużych ogrodach, w których stanowią majestatyczną ozdobę. Są też bardzo często sadzone w roli drzew pamiątkowych, a większość z nich staje się pomnikami przyrody. Dęby szypułkowe są stałym elementem leśnego krajobrazu. Z jego owoców wytwarzana jest też karma dla zwierząt leśnych. Od wieków wysoko cenione jest też drewno drzew liściastych. Ze względu na swoją trwałość i twardość, wykorzystywane jest w budownictwie, meblarstwie i jako drewno opałowej. Do dziś w lecznictwie stosuje się też korę dębu, która wykazuje cechy przeciwzapalne i bakteriobójcze. U starszych okazów jest ona ciemna, brązowa, niekiedy niemal czarna, głęboko bruzdowata i gruba. Swoją siłę dęby szypułkowe zawdzięczają rozbudowanemu i głębokiemu systemowi korzeniowemu, dzięki któremu nie straszne im żadne wiatry. Drzewa posiadają bardzo atrakcyjne, duże liście, które osiągają do 15 cm długości i 6 cm szerokości. Są one ułożone skrętolegle, a ich kształt u nasady przypomina uszka, osadzone na krótkim ogonku. Początkowo jasnozielone, z wiekiem nabierają mocy, z kolei jesienią malują się przeróżnymi barwami, które mienią się w słońcu. W maju dąb szypułkowy rozpoczyna kwitnięcie, obradzając w zwisające, żółtozielone kłosy, zwane kotkami. Po przekwitnięciu na drzewie liściastym pojawiają się żołędzie, jednak owocowanie odbywa się dopiero po kilkudziesięciu latach od posadzenia. Całe drzewo jest bardzo malownicze, stąd też często zasadzane jest w ogrodach.

Majestatyczny pomnik przyrody w ogrodzie - dąb

Jak przystało na tak silne drzewo liściaste, dąb szypułkowy nie jest skomplikowany w uprawie, nie wymaga też wiele pracy przy pielęgnacji. Zasadzony w przydomowym ogrodzie jest wielosetletnią dekoracją, którą mogą podziwiać dzieci, wnuki, prawnuki, a nawet jeszcze dalsze pokolenia.

Uprawa i pielęgnacja

Dąb szypułkowy wymaga pełnych słońca stanowisk, na których rośnie najpiękniej, a promienie słońca podkreślają jego majestatyczność. Drzewo liściaste potrzebuje głębokiej, świeżej i żyznej gleby, nieźle rośnie też na podłożu gliniastym do piaszczystego. Nie radzi sobie za to z ziemią bagnistą lub zbyt suchą, stąd też należy zadbać o odpowiednią wilgotność jego podłoża. Ze względu na głęboki i rozbudowany system korzeniowy dębów, należy przemyśleć miejsce jego posadzenia. Początkowo drzewo liściaste rośnie dość wolno, jednak po kilku latach zdecydowanie przyspiesza. Dębów nie powinno się przycinać, a uschnięte gałązki usuwać tylko w razie konieczności.